در چنین شرایطی که تفکر حاکم بر عامه مردم از مجازات سزا دهی به مجرم است و نه اصلاح او، اعمال سیاست‌های اصلاحی در مجازات‌ها که نتیجه آن کاهش مجازات زندان است نمی‌تواند مثمر ثمر باشد. مجازات زمانی می‌تواند مؤثر باشد که مردم آن را به عنوان مجازات بپذیرند. جنبه بازدارندگی مجازات تا حدود زیادی بستگی به طرز تلقی مردم از آن مجازات دارد. مجازاتی که از نظر مردم مجازات نباشد جنبه بازدارندگی ندارد و فقط موجب بدبینی به سیاست‌های قضایی می‌شود.
قوه قضاییه در چنین شرایطی بایستی پیش از هر چیز تفکر مردم نسبت به مجازات را تغییر دهد. در ابتدا این اندیشه را در ذهن مردم نهادینه سازد که هدف از مجازات صرفاً سزا دادن مجرم نیست بلکه هدف اصلاح و بازگرداندن او به جامعه است. با پذیرش این نظر می‌توان گفت از آنجا که تحقیقات گسترده در جهان و ایران ثابت کرده که مجازات حبس و اعمال مجازات‌های جایگزین را در کشور اعمال نمود.
۲-۲-۲-حبس
یکی از شایع‌ترین واکنش‌هایی که در اعصار مختلف همواره در قبال پدیده جرم و بزه کاری مورد استفاده بشر بوده مجازات حبس می‌باشد. «حبس با هر شکل و عنوانی که نامیده و یا اجرا شود عبارت است از سلب مطلق آزادی فرد پس از محکومیت»[۱۶]
چرا حبس مجازات است؟ دوری از خانواده، پدر مادر همسر فرزند . . . دوستان و آشنایان زندگی با افرادی که ممکن است از آن ها هر رفتاری سر بزند منع از منع آزادی خروج از محیطی بسته و حفاظت شده و تکراری، منع آزادی و کنترل و هدایت آمرانه اعمال و رفتار فرد متخلف و در معنای عمومی و وسیع آن، محدودیت آزادی فرد.
عناوین مجرمانه فراوانی وجود دارد که قانون‌گذار برای آن مجازات حبس در نظر گرفته اما آنچه قابل تأمل می‌باشد آن است که به رغم استثناء بودن مجازات حبس در کلام وحی و فقهای امامیه این مجازات نه تنها در جرم‌های مهم بلکه در بزه‌های متوسط و کوچک نیز مورد حکم واقع شده به طوری که برخی صاحب‌نظران جرم‌شناسان بر ضرورت آن تأکید دارند البته مجازات حبس را درعین‌حال شهروندان عادی نیز پشتیبانی می‌کنند به دلیل این نگرش فرهنگی چه بسا قاضی در دعاوی کیفری خاصتاً دعاوی با ماهیت جنبه خصوصی حکم حبس لحاظ ننماید فی المثال اقدام به تبدیل مجازات حبس به جای جزای نقدی نماید این امر مورد اعتراض شاکی واقع شده و یا مقام قضایی در اذهان عمومی به جانب‌داری از شخص متهم محکوم شود و یا آنکه عدالت وی مورد تردید واقع شود .
از طرفی یکی از اهدافی که از دیرباز برای مجازات زندان در نظر گرفته شده هدف اصلاحی و تربیتی زندان برای فرد زندانی است. در واقع تنها مجازاتی که خصیصه تربیتی آن به ظاهر و نسبت به مجازات‌های دیگر بارز است، کیفر زندان است. اصطلاح حبس تأدیبی زمانی شیوه‌ای از اجرای مجازات را تداعی می‌کرد که با سیاست یک نهاد تربیتی باید منطبق می‌بود.
این تلقی و باور که حبس می‌تواند زمینه اصلاح و درمان مجرم را فراهم سازد، از این جا ناشی شد که می‌توان با تحت نظر قرار دادن مجرم و قطع ارتباط او با محیطی که زمینه بزه کاری را فراهم کرده‌است و با اعمال برنامه ها و ساز و کارهایی او را اصلاح کرد. [۱۷] اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود این است که با توجه به محیط‌های غیر استاندارد و غیر فنی و غیر کارشناسی زندان‌های ما نه تنها این هدف تأمین نمی‌شود بلکه زندان محیطی تعلیمی ناخودآگاه و خودآگاه شده است که محکومان به حبس‌های غیر ضروری در آن جا به صورت غیر ارادی و ارادی و کاملاً تخصصی در ارتباط با مجرمین خطرناک جری‌تر می‌شوند و دیگر مشکلات که در ادامه به آن پرداخته می‌شود.
۲-۲-۳-سیر تحول زندان در دنیا[۱۸]
در زمان‌های گذشته، مجازات ها با قساوت و شقاوت اجرا و مجازات هایی از قبیل زنده‌به‌گور کردن ـ سوزاندن ـ طعمه حیوانات درنده ساختن ـ کور کردن و انواع شکنجه‌های بدنی رواج داشته است.
زندان محلی بوده که متهم را در آنجا نگهداری می‌کردند تا در روز دادرسی در دادگاه حاضر نمایند.
معمولاً زندان‌ها در زیر قصرها و یا در قلاع بنا می‌شد و جایی تاریک و ناسالم بود. زندان‌ها وضع تأثرانگیز داشته و اکثر محکومین در زندان‌ها جان می‌سپردند.
روحانیون مذهب مسیح، اول کسانی بودند که با ابراز تنفر از خونریزی، خواستار تعدیل مجازات شده و مجازات حبس را به جای کیفر اعدام توصیه کردند و برای اصلاح و تربیت زندانیان اقدام و از زندان‌ها بازدید به عمل آورند.
در سال ۸۱۷ میلادی در مجمع روحانیون مسیحی در رم، مقررات مربوط به اداره زندان‌ها تصویب و تأکید شد که زندان‌ها باید جنبه اصلاحی و تربیتی داشته باشند و برای نیل به این هدف، زندانیان باید به روش انفرادی نگهداری شده و به آنان کاردستی آموخته شود. اجازه خواندن کتب مذهبی را داشته و روحانیون در زندان‌ها، زندانیان را ملاقات و با نصایح سودمند آنان را به راه راست هدایت کنند. در اجرای تصمیمات مذکور در همان سال اولین زندان به روش انفرادی در رم بنا گردید.
در سال ۱۳۶۶ میلادی مجمع عمومی روحانیون مسیحی به عنوان اینکه در روش انفرادی زندانی فرصت تأمل و تفکر دارد و از نهایی زجر کشیده و از عمل خود نادم و پشیمان می‌شود و با تحمل مشقت روان پاک و منزه می‌گردد اجرای روش مذکور را تأیید و تغییر نام زندان‌ها را به ندامتگاه را تأیید کردند.
در سال ۱۵۵۷ در لندن قصر متروکی به نام بریدول BRIDWELL برای نگهداری ولگردان اختصاص یافت. در این زندان کار الزامی و روش‌های تربیتی در مورد محکومین اجرا می‌گردید.
در سال ۱۵۵۹ در آمستردام، زندان خاصی جهت آموزش کار و تربیت مذهبی زندانیان افتتاح و از سال ۱۶۰۵ در این زندان روش انفرادی اجرا می‌گردد.
در سال ۱۶۲۳ در ناپل زندانی برای تفکیک زنان از مردان، اطفال از بزرگ‌سالان به روش انفرادی بنا شد.
در سال ۱۶۶۷ در فلورانس دارالتادیبی جهت تربیت جوانان تأسیس گردید. در سال ۱۷۰۳ در رم به امر پاپ کلمان XI زندانی تربیتی جوانان به روش انفرادی به نام «سن میشل» بنا و این جمله در آن حک شده است: «تنبیه بزهکاران با مجازات بی فایده است بایستی با روش خاص آنان را تربیت کرد» در این زندان، جوانان پسر کمتر از ۲۰ سال و اطفال طرد شده و در خطر، به روش انفرادی توأم با کار نگهداری می‌شدند.
در سال ۱۷۳۵ زندانی جهت نگهداری زنان به روش انفرادی در رم افتتاح شد.
در سال ۱۷۸۷ در آمریکا بنژامین فرانکلین BENJAMIN FRANKLIN که به اروپا مسافرت کرده و با افکار و عقاید هوارد و بنتام آشنا شده بود انجمن زندان‌ها را تشکیل و در سال ۱۷۹۰ در فیلادلفی (ایالت پسیلوانین آمریکا) اولین زندان انفرادی را بنا نمود.
در سال ۱۷۹۷ در انگلستان اولین زندان به روش انفرادی افتتاح شد.
اجرای روش انفرادی نتایج تأسف‌انگیز داشت و اغلب زندانیان پس از تحمل چند سال مجازات، مبتلا به بیماری‌های روانی شدند.
در سال ۱۸۱۶ در ایالت نیویورک زندان ابن AUBURN افتتاح و زندانیان روزها دسته‌جمعی با هم کار می‌کردند ولی حق حرف زدن با یکدیگر را نداشتند و شب‌ها به طور انفرادی به سر می‌بردند.
در سال ۱۸۱۵ در زندان Sing روش ابرنین (رژیم مختلط) اجرا گردید. زندانیان روزها با هم کار می‌کردند و شب‌ها به طور انفرادی نگهداری می‌شدند.
