راحت کردن دیگران از مشکلات خویشتن: این نوع انگیزه معمولا در بیماران وجود دارد آنجایی که به دلیل هزینه ها وزحمت هایی که بر اطرافیان بار میکنند دست به خودکشی میزنند.
به طور کلی در خودکشی ها نکته ای که مأموران در خصوص شخصیت قربانی باید مد نظر قرار دهند انگیزه های روانی فرد میباشد. مأمور رسیدگی کننده باید برای دو سئوال پاسخ منطقی پیدا نماید.
الف – در زندگی چه چیزی باعث شده تا او دچار فشارهای روحی وروانی شود که منجر به خودکشی شده است.
ب- عکس المعل های فردقبل از خودکشی دربرابر این فشارهای روانی چه بوده است(جشان،۱۳۸۴،ص۸۴-۸۹).
۲-۶-۲۰- دیدگاه مقام قضایی به یک صحنه قتل:
منظور نگارنده از دید قضایی در واقع یک دید موشکافانه وتجسسی است. دیدی که به راحتی از هر موضوع نگذرد وهر چیز عجیب را بعید نپندارد چرا که احتمال وقوع هر امری در صحنه قتل متصور است که ذیلاً به برخی از آن ها اشاره میکنیم.
مقام قضایی بایستی دید عمدی بودن نسبت به وقوع قتل داشته باشدکه این امر هیچ گونه منافاتی با حقوق متهمین ندارد وبلکه دقت وتیز بینی رابالا میبرد ونگرش به جزئیات دقیق ترمی شود که در واقع، همه چیز در جزئیات است.
مقام قضایی بایددقت داشته باشد که هر کاری امکان وقوع دارد وچیزی با عنوان «محال است»یا «بعید است» وجودندارد.دلیل این امر را بایستی در قابلیت وتوانایی افراد جامعه جستجو کردکه توانمندی افراد مثل هم نیست برای نمونه افرادی مشاهده شده اندکه با قدی کوتاه توانسته اند گاوصندوق چند برابر وزن خود را حمل کنند ویا دربرخی دیگر مشاهده شده است که ازیک آپارتمان چند طبقه آن چنان صعود کرده اندکه درنگاه اول امری بعید وناممکن به نظر می رسید.علاوه بر عمدی بودن،مقام قضایی درزمان تردید بین قتل و خودکشی بایستی انجام تحقیقات رابر مبنای وقوع قتل برنامه ریزی کندکه همان طور پیشتر آمد به دلیل بالا بردن دقت نظر است.
در وقوع یک قتل احتمال ارتکاب آن توسط اعضای خانواده وحتی همسر بسیار بالا است. این امرنبایستی موجب پیش داوری شود وتا جمع آوری دلایل حق انتساب آن را به یک شخص خاص نداریم.
احتمال وقوع قتل های سریالی هم وجود دارد که بایستی مقام قضایی آن را مد نظر داشته باشد.
«هیکی»تمام مجرمینی که با طرح و نقشه قبلی اقدام به قتل سه نفر یا بیشتر در فاصله زمانی چند روز یا هفته یا ماه یا سال نموده اندرا جزوقاتلین سریالی به حساب آورده است(خلعتبری،۱۳۸۸،ص۱۵۷).
مقام قضایی نبایستی صرفاً به دنبال یک نفر قاتل باشد بلکه بایستی احتمال بالایی بدهد که چند نفر وبه صورت تشریک مساعی اقدام به ارتکاب قتل کردهاند.
۲-۶-۲۱- صفات وویژگی های مأمورین پی جویی قتل:
برخی از حرفه ها دارای ویژگی های خاص هستند که صاحب آن حرفه نمی تواند جامه حرفه مذکور را بدون کسب ویژگی های آن را برتن کند. برای کارآگاه یا مأمور تحقیقات جنایی خصوصیات زیادی وجوددارد که اهم آن ها بشرح ذیل قابل طبقه بندی است(انصاری ،۱۳۸۰،ص۲۵۲-۲۵۳).
الف – خصوصیات شخصیتی شامل:
-
- هوشمندی وسرعت ادراک
-
- داشتن روحیه انتقاد وتجزیه وتحلیل قوی وقدرت تفکر
-
- دقت و موشکافی
-
- پشتکار
-
- خونسردی
-
- حوصله وشکیبایی
-
- علاقمندی به کار
-
- روح کنجکاوی
- رازداری
ب- خصوصیات خدمتی شامل:
۱٫وظیفه شناسی
۲٫اعتقاد به مبانی اخلاقی شغل وحرفه وانجام وظیفه برطبق قانون
۳٫واقع بینی وبی طرفی، تبعیض قائل نشدن در اجرای مقررات ، نداشتن تعصبات قومی و قبیله ای، خودداری از پیش داوری،داشتن صداقت و امانت
۴٫داشتن اطلاعات کافی در زمینه شغلی (شایستگی ومهارت) و آشنایی کامل به تمام فنون وحیل بزهکاران وروش های ارتکاب جرم،قواعد وفنون خاص کشف جرایم وروانشناسی فردی وگروهی
۵٫برخورداری از مدیریت خوب وقدرت تصمیم گیری
۶٫داشتن اطلاعات عمومی به طور کلی واطلاعات حقوقی به طور اخص
۷٫آشنایی با روش های تحقیقات جنایی
۸٫آشنایی کامل با طرز استفاده از وسایل و دستگاه های کشف جرم یا وسایل کمکی.
یکی از صفات مهمی که همواره یک مأمورتحقیق باید تا اندازه ای زیادی به آن آراسته باشد، انضباط است (سوانسون و همکاران،۱۳۸۱،ص۸۰).
علاوه بر موارد فوق عوامل زیر نیز در رسیدگی به پروندهای قتل مهم است:
اولین عامل، داشتن علم در این زمینه است یعنی با مطالعه کتب وگذراندن دوره های ویژه ،تبحر لازم را در این امور داشته و تسلط کافی را بر وظایف وقوانین دارا باشد.
دومین عامل داشتن تجربه است چرا که تجربه از علم بالاتر بوده وحتی سنگ بنای علوم را کسب تجربه دانسته اند. فلذا بایستی در این زمینه تجربه کافی را کسب نموده باشد.
عامل سوم استفاده ازکارشناسان در مسائل فنی وتخصصی است. بدین معنی که پاسخ گویی به خیلی ازمسایل در تخصص مأمورتحقیق وشخص بازپرس نمی باشدوبایستی ازکارشناسان درحل معماها وجمع آوری ادله وآثار بپردازند.
آقای لی مون اشنایدر در کتاب پی جویی قتل معتقداست مأمور پی جویی سه پل را پشت سر خود خراب وراه بازگشت خود را مسدود میکند وبه همین دلیل است که اقدامات لازم باید قبل از خراب شدن پل ها به طور دقیق وصحیح اجرا گردد.
اولین پل– قبل از حرکت دادن جنازه از محل خود عکس برداری واندازه گیری و جستجوی آثار انگشت وسایر اقدامات لازمه با دقت بعمل آید زیرا به محض اینکه جنازه از محل خود حرکت داده شد قرار دادن مجدد آن درست به حالت اولیه واجرای عملیات پی جویی مجدد با هیچ تدبیری امکان پذیر نیست.
دومین پل– پل دوم موقعی خراب می شود که جنازه شستشو داده شود، زیرا غسل دادن، شستشو کردن به هر ترتیب وبا هر موادی که به عمل آید به نحوی از انحاء بسیاری از آثار باقیه روی بدن متوفی را از بین خواهد برد.
سومین پل– سومین وآخرین پل دفن یا مومیایی کردن جنازه است. زیرا علاوه بر آن که نبش قبر و بیرون آوردن میت از قبر عمل مشکل ومکروهی است عملیات دفن و گذشت زمان تغییراتی روی بدن به وجود می آورد که آزمایش های علمی روی آن را بسیار مشکل میسازد. جنازه های مومیایی شده امکان آزمایش های بعدی را به کلی از دست میدهند(اشنایدر ،۱۳۷۷،ص۲).
آشنایی با روش کار مجرمان ودارا بودن مهارت، صبوری، راست و جامعیت به علاوه ذوق خاص یک کارآگاه موفق به عنوان اولین لوازم کار پرونده کارآگاهی میباشد(تروی،۱۳۸۵،ص۱۱).