۲-۱۲-۲- ریسک نقدشوندگی و بازده
ریسک نقدینگی اساسا در طی زمان و از بازاری به بازار دیگر فرق می‌کند. افراد بسیاری به مطالعه ی ریسک دارایی های مالی در بازار سهام پرداخته‌اند و نتایج متفاوتی را ارائه داده‌اند. تعدادی از آن ها ارتباط بین بازده و عدم نقدشوندگی را مثبت و بسیار قوی مشاهده نموده اند، در حالی که در برخی دیگر رابطه ی خاصی بین این دو نیافته اند (یحیی زاده فرد و خرمدین،۱۳۸۷). تعدادی دیگر نیز وجود رابطه بین بازده و عدم نقدشوندگی را مختص به ماه ژانویه دانستند. اما به طور کلی، این پرسش که آیا ریسک نقدینگی بازده دارایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد یا خیر، تاکنون به طور کامل و با اطمینان پاسخ داده نشده است. البته با این حال مطالعات در این زمینه متوقف نشده است؛ چرا که همین تحقیقات مذکور نشان می‌دهد که این عامل بر بازده دارایی تاثیر دارد و سرمایه گذاران همواره آن را در نظر دارند (مارسلو و کوییروس،۲۰۰۶). بدین لحاظ، سرمایه گذاران تغییرات اخیر قیمت را برای تغییرات یک دارایی با ریسک پیش‌بینی می نمایند. هنگامی که تغییرات آن دارایی بالا باشد، صرف ریسک آن بالا و بازده جاری آن دارایی پایین می‌آید. همچنین، نرخ بازده دارایی های بدون ریسک نیز پایین و بازار با عدم نقدشوندگی روبه رو می شود (دیوسکار[۵۳]،۲۰۰۶).
آمیهود (۲۰۰۲) اعلام نمود که ریسک نقدشوندگی مورد انتظار بازار دارای رابطه ی مثبت با مازاد بازده ی پیش‌بینی شده سهام است. وی در تحقیق خود اعلام نمود که بخشی از مازاد بازده ی مورد انتظار را می توان به وسیله ی صرف ریسک نقدشوندگی بیان نمود. چوردیا[۵۴] (۲۰۰۱) معتقد است که ریسک به تغییرات نقدشوندگی مربوط است و سطح نقدشوندگی بر بازده ی دارایی مؤثر است (یحیی زاده فر و همکاران،۱۳۸۹).
ژانگ و همکاران[۵۵] (۲۰۰۷) نیز مدلی را مطرح نمودند که در این مدل، نشان دادند که هر چه ریسک نقدشوندگی بیشتر باشد، بازده نیز بالاتر خواهد بود. مدل آن ها به شرح رابطه (۲-۲۲) بیان می‌گردد.
رابطه(۲-۲۲)
Ri-RL=RL)
در این رابطه:
Ri : بازده دارایی یا سهم i
:RL بازده ی دارایی L که می‌تواند سریعا خرید و فروش گردد (کاملا سیال)
:بازده ی بازار سهام شناور موزون
: میانگین سهام شناور
i: سهام شناور شرکت i
نسبت، معرف بتای نقدشوندگی و به عنوان معیار حساسیت بازده ی سهام تعبیر می شود (سیرانی و همکاران،۱۳۸۹).
۲-۱۳-کیفیت اطلاعات و ریسک نقدشوندگی سهام
امروزه اطلاعات، وسیله و ابزار مهمی در تصمیم گیری های اقتصادی به شمار می‌آید و بدون شک ، کیفیت تصمیمات نیز بستگی به صحت، دقت و به هنگام بودن اطلاعاتی دارد که در زمان تصمیم گیری در اختیار افراد قرار می‌گیرد. در بازار سرمایه، این اطلاعات می‌تواند به صورت نشانه ها، علائم، اخبار و پیش‌بینی های مختلف که از داخل یا خارج شرکت انعکاس می‌یابد، در دسترس سهام‌داران قرار گیرد و می‌تواند باعث ایجاد واکنش ها و در نتیجه، تغییراتی در قیمت های سهام گردد (حقیقت و ایران‌شاهی ،۱۳۸۹).
هر چه اطلاعات دوره ای شرکت به صورت منظم تر و شفاف تر منتشر شود، اثر آن در قیمت سریع تر بوده و به تبع آن ریسک سرمایه گذاری در سهام کاهش می‌یابد (عبداله زاده،۱۳۸۱). همان طور که در قسمت قبلی اشاره گردید، ریسک نقدینگی[۵۶] از جمله ریسک های سرمایه گذاری در سهام می‌باشد. هرچه عدم اطمینان در خصوص عامل زمان دریافت اطلاعات، افشای اطلاعات و در نتیجه، ابهام قیمتی بالا باشد، میزان ریسک نقدینگی نیز افزایش می‌یابد.
بنابرین، تغییر قیمت‌ها نیز معیار مناسبی برای نقدینگی می‌باشند. همچنین، ضریب مثبت حجم خالص معاملات اثر مستقیم بر روی نقدینگی می‌گذارد. شرکت هایی که نقد شوندگی خوبی دارند ، ممکن است اطلاعات بیشتری افشا کنند تا خودشان را از شرکت هایی که از لحاظ اقتصادی در وضعیت خوبی نیستند، متمایز کنند (بلکویی،۱۹۷۸).
علی رغم این موضوع، مدلی مناسب که بتواند ارتباط مستقیم بین کیفیت اطلاعات (یا ریسک اطلاعات) با ریسک نقدینگی برقرار کند، در عمل وجود ندارد. طبق بررسی های انجام شده می توان چگونگی برقراری ارتباط بین این دو مفهوم را به شرح زیر بیان نمود.
هنگامی که قدرت نقدینگی در بازار کاهش پیدا می‌کند، سهام های مختلف با درجه های متفاوتی از خروج سرمایه گذار و معامله گر از بازار مواجه می‌شوند. به طور خاص، خروج سرمایه گذاران در رابطه با سهام های دارای کیفیت اطلاعاتی پایین تر به نسبت با اهمیت تری از دیگر سهام های موجود در بازار می‌باشد. دلیل آن، کاهش تقاضای سرمایه گذار برای سهام با توجه به عدم قطعیت بیش تر و نیز احتمال بیشتر وقوع پدیده گزینش نادرست [۵۷] می‌باشد. همچنین، فعالان بازار علاقه ی کم تری به نقد کردن این سهام با توجه به نگرانی های موجود درباره ی پدیده گزینش نادرست دارند؛ و این موضوع باعث می شود که تقاضای سرمایه گذاران برای این سهم ها کاهش پیدا کند. بنابرین، این گونه سهام زمانی که قدرت نقدینگی بازار کاهش پیدا می‌کند، دارای عملکرد ضعیف تر در مقایسه با دیگر سهم ها خواهند بود. در طرف مقابل، زمانی که قدرت نقدینگی بازار افزایش پیدا می‌کند، این شرایط باعث ورود سرمایه گذاران و فعالان به بازار خواهد شد که تقاضای سهام و قدرت نقدینگی آن را در ارتباط با عدم قطعیت بیشتر و گزینش نادرست افزایش خواهد داد. بدین لحاظ، تقاضا برای سهام با کیفیت اطلاعاتی بالاتر به خاطر احتمال نوسان کم تر آن با ایجاد تغییر در شاخص نقدینگی بازار می‌باشد. بنابرین، انتظار می رود که بازده سهام با کیفیت اطلاعاتی پایین تر (برای مثال، سهام دارای ریسک اطلاعاتی بالاتر) حساسیت بیشتری به تغییرات در شاخص نقدینگی بازار داشته باشد. به همین خاطر، کیفیت اطلاعات با ریسک نقدینگی ارتباط دارد (جفری[۵۸]،۲۰۱۱).
در رابطه با این موضوع، لانگ و مافت[۵۹] (۲۰۱۰) ارتباط بین کیفیت اطلاعات و ریسک نقدینگی را بررسی نمودند. این محققان بیان می‌کنند که کیفیت بالاتر اطلاعات با توجه به شفافیت آن می‌تواند منجر به کاهش ریسک نقدینگی شود.
۲-۱۴-کیفیت سود حسابداری و ریسک نقدشوندگی سهام
