FASB ویژگیهای کیفی مربوط بودن، قابلیت اتکا و قابلیت مقایسه روش ثابت را برای اطلاعات در نظر گرفته است. اطلاعات باید مکان ارزیابی گذشته و پیشبینی آینده مؤسسه را به سرمایه گذاران بدهد و همچنین در برآورد ریسک سرمایه گذاری مؤسسه به سرمایه گذاران کمک کند قابلیت اتکا در مورد اطلاعات از قابلیت رسیدگی و بی طرفانه و صحیح بودن آن اطلاعات سرچشمه میگیرد. اطلاعات منتشرشده درباره یک شرکت زمانی برای سرمایه گذاران مفیدتر است که بتوان آن را با شرکتهای مشابه در زمانهای مختلف مقایسه کرد(آلایانیس[۳۴]، ۲۰۰۸).
اما نکتهای که باید به آن اشاره کنیم این است که استاندارهای حسابداری به تنهایی نمی تواند تضمین قابل قبولی برای مربوط بودن و قابل اتکا بودن اطلاعات باشد. بورس اوراق بهادار امریکا معتقد است استانداردهای حسابداری زمانی مطلوب است که قابلیت اجرا داشته باشند در صورتی که استاندارد درباره مسئلهای واحد روشهای مختلف را مجاز بداند مسلماًً قابلیت مقایسه اطلاعات از بین میرود و همچنین باید متذکر شد که برای بررسی کیفیت صورتهای مالی از این دیدگاه که در تهیه آن ها استانداردهای حسابداری به صورت صحیح رعایت شده باشد باید صورتهای مالی عملکرد سیستم حسابداری شرکت را حسابرسان مستقل رسیدگی کنند(قائمی و دیگران، ۱۳۸۲).
۲-۲-۱۰-۳ چه کسی هزینه افشا بیشتر را می پردازد؟
مؤسسات دولتی غالبا برای افشای بیشتر اطلاعات هزینهای صرف نمیکنند اما گروهی از استفادهکنندگان بخصوص سرمایه گذاران مایلند برای افشای بیشتر هزینه کنند چرا که با آگاهی کامل، بهتر می توانند تصمیم گیری کنند و سود بیشتر ی را کسب کنند. افشای بیشتر باعث می شود که تعداد بیشتری از استفادهکنندگان توانایی استفاده از صورتهای مالی را داشته باشند و همچنین افشای اجباری باعث می شود که مدیران امکان مخفی کردن بعضی اطلاعات را به نفع خودشان نداشته باشند(بائو و دیگران[۳۵]، ۲۰۰۴).
۲-۲-۱۰-۴ اثرات افزایش مقررات افشای اطلاعات
تا زمانی که هر مؤسسه تهیه کننده انحصاری اطلاعات خودش باشد وضع مقررات برای افشای اجباری اطلاعات به استفادهکنندگان امکان میدهد اطلاعات مورد نیاز خود را به صورت رایگان به دست بیاورند و دیگر به آن نیازی نیست که هر یک از استفادهکنندگان به صورت انفرادی هزینهای برای به دست آوردن این اطلاعات بپردازند. افزایش مقررات در مورد افشا باعث می شود بسیاری از شرکتها به سبب قرار داشتن در شرایط رقابتی، مایل نیستند اطلاعاتی را افشا کنند که سود استفاده از آن اطلاعات نصیب رقبا شود. گروهی از محققین معتقدند اگر سیاستهای افشای اطلاعات با سایر سیاستهای شرکت در زمینه تولید و بازاریابی و سرمایه گذاری هماهنگ شود می تواند در نهایت باعث بالا رفتن بازدهی شرکت شود. افزایش مقررات افشا باعث می شود استفادهکنندگان از اطلاعات مالی در برابر پنهان کاری اطلاعات مالی توسط مدیران شرکتها تا حدودی مصون بمانند(پیتر، ۲۰۱۴).
۲-۲-۱۱ نتیجه گیری
مدیریت شرکتها برای آن که شرکت خود را باثبات و پویا نشان دهند در پی هموارسازی سود هستند و با تقدم و تاخر در ثبت اقلام، درآمد و هزینه تغییرات سود در طی دوره های مالی را پنهان میکنند. محققین معتقدند مجاز دانستن روشهای مختلف در استانداردهای حسابداری به مدیران امکان میدهد هر کدام از روشها را با توجه به منافع خود به کار گیرند، هر چند نظریه پردازان حسابداری معتقدند که در بازار کارای سرمایه مدیران نمی توانند با هموارسازی سود بازار سرمایه را گمراه کنند. در هر صورت ساز و کارهایی که برای جلوگیری از هموارسازی سود به دست مدیریت توصیه شده عبارتند از تعیین ویژگیهای کیفی اطلاعات و تهیه مقررات برای واداشتن شرکتها به افشای بیشتر اطلاعات. ویژگیهای کیفی اطلاعات مالی باعث می شود که شرکتها اطلاعات مالی را به صورت صحیح و بدون دستکاری به استفادهکنندگان از اطلاعات ارائه دهند و همچنین افشای بیشتر اطلاعات سبب می شود که استفادهکنندگان از اطلاعات مالی با آگاهی کامل تصمیم گیری کنند و مجبور نباشند هزینه های بیشتری برای افشای اطلاعات بپردازند. گسترش فزاینده و پیچیدگی فعالیتهای اقتصادی از یک سو و لزوم فراهم آوردن اطلاعات دقیق و وسیع برای برآورده کردن نیازهای متضاد گروه های استفادهکننده از سوی دیگر مستلزم تدوین و ابداع روشها و راه حلهای نوین حسابداری و تسریع در دگرگونی شیوه های متعارف است.
با توجه به اینکه مدیریت واحدها به دلیل حضور مستقیم در جریان فعالیت واحد اقتصادی نسبت به سایر استفادهکنندگان از اطلاعات بیشتری برخوردار میباشند، اغلب میتوانند با تکیه و تأکید بر موارد خاص از طریق ارائه شرح و گسترش کاملتر و حوادث شرایطی که تاثیر قابل توجهی بر وضعیت مالی دارند، درجه اهمیت و ارزش اطلاعات را افزایش داده و یا مورد تاثیر قرار دهند.
اطلاعات حسابداری که در قالب گزارشهای مالی افشا میشوند، هنگامی میتوانند در تصمیم گیری اقتصادی مفید و مؤثر باشند که از ویژگیهای کیفی خاصی برخوردار باشند. دو معیار مرتبط بودن و معتبر بودن ضابطه اصلی برای انتخاب اطلاعات است. با توجه به محدویتهای مقیاس اندازه گیری در حسابداری و محدودیت-های استفاده کننده در درک اطلاعات و نسبی بودن ویژگیهای کیفی، اطلاعات هنگامی می تواند برای تصمیم گیری مفید باشد که تعادل نسبی بین ویژگیهای کیفی برقرار باشد و با افشای کامل، آثار مالی رویدادها، به روشنی توصیف شود.
استفاده از روشهای یکسان در تهیه اطلاعات در طول زمان موجب یکنواختی و قابلیت مقایسه آن ها می شود ولی نباید باعث شود که تغییر در شرایط اقتصادی نادیده گرفته شود و یا احیاناً از روشهای مطلوب تر استفاده نشود .
تحقیقات تجربی نشان داده است که در صنایع بزرگی که رقابت بیشتر است، افشاگری بهتر انجام می شود و در نتیجه نیاز کمتری به استانداردهای حسابداری وجود دارد.
با توجه به موقعیت رقابتی شرکت در بازار و آنکه افشا اطلاعات اضافی می تواند به این موقعیت خدشه وارد می شود و مخارجی که ناشی از هزینه بیشتر سرمایه به دلیل عدم افشا اضافی است، تعادلی برقرار کند.
افشاهای مالی یک دایره از دولت، بستانکاران، سرمایه گذاران و کارکنان را در بر میگیرد. به طور سنتی، سرمایه گذاران، گروهی عمده جهت افشاهای مالی به شمار میآیند. افشا برای تصمیمات بهینه سرمایه گذاران و برای ثبات بازار سرمایه لازم است. افشا به موقع اطلاعات مربوط از تغییر چشم انداز آتی شرکت جلوگیری می کند. افشا به سرمایه گذاران اطمینان بیشتری نسبت به اطلاعات مالی در دسترس میدهد. ماهیت داده های افشا شده تا حدودی بستگی به ماهیت مدلهای تصمیم گیری سرمایه گذار دارد. میزان داده های افشا شده از طریق استانداردهایی مثل مربوط بودن و قابلیت اتکاء بودن تعیین میشوند.