-
-
- اطلاعاتی را که قبلا به شیوه دیگر ارائه شده است،حذف کنید. با توجه به اینکه اطلاعات باید در حافظه فعال یا کوتاه مدت پردازش شود، و از آن جا که حجم این نوع حافظه محدود است، بنابرین، تکرار مطالبی که قبلا از طریق دیگری به یادگیرنده ارائه شده و یادگیرنده آن را درک کرده‌است، موجب کاهش کارایی آن می شود. از این جهت توصیه می شود این نوع اطلاعات از برنامه حذف شود. البته اگر منظور طراح از بیان دوباره مطالب تکرار و مرور باشد، مسئله متفاوت است.
-
- از قرار دادن عناصری که موجب پراکندگی حواس یادگیرنده می شود،دوری کنید.نه تنها ارائه اطلاعات واحد از چندین راه موجب افزایش تاثیر منفی می شود، بلکه افزودن عناصر غیر ضروری مانند شکل، موسیقی یا صدای نامربوط، که بسیار جلب توجه می‌کنند و در عین حال ارزش آموزشی ندارند، یادگیری را کاهش می‌دهد. هر چند طراحان برای جلب توجه یادگیرنده به طراحی رابط کاربر گرافیکی زیبا و جذابی می پردازند، باید بدانند که گاهی اوقات ممکن است لین مسئله بر یادگیرنده تاثیر منفی داشته باشد.(نوروزی و رضوی، ۱۳۹۰).
ارزیابی رابط کاربر
ارزیابی واسط ، فرایند برآورد قابلیت به کارگیری واسط است و کنترل می‌کند که خواسته های کاربر بر آورده می شود یا خیر. لذا ، باید به عنوان بخشی از فرایند وارسی و اعتبار سنجی سیستم های
نرم افزاری باشد .
در حالت ایده ال ، ارزیابی باید بر اساس مشخصات قابلیت به کارگیری و با توجه به صفات به کارگیری انجام شود. می توان ملاک هایی را برای این صفات قابلیت به کارگیری در نظر گرفت . به عنوان مثال ملاک قابلیت یادگیری ممکن است بیان کند که اپراتوری که با این کار آشنا است ، باید پس از۳ تا۴ ساعت آموزش ، ۸۰ در صد از عملکرد سیستم را بفهمد . اما معمولا قابلیت به کارگیری به صورت کمیت بیان می شود . لذا، طراحان در ارزیابی واسط باید از تجربیات و قضاوت خود استفاده کنند .
تکنیک های ساده و ارزانی برای ارزیابی واسط کاربر وجود دارند که می‌توانند معایب طراحی واسط را پیدا کنند:
۱- پرسشنامه هایی که اطلاعاتی راجع به نظر کاربران در مورد واسط جمع آوری می‌کند.
۲- مشاهده کاربران در حین کار با سیستم .
۳- عکس فوری از عملکرد خاص سیستم .
۴- اضافه کردن کلی به سیستم که اطلاعاتی راجع به متداول‌ترین خطاها و پر استفاده ترین امکانات جمع آوری می‌کند.
استفاده از پرسشنامه ارزان است . پرسش ها باید دقیق باشند ، نه کلی از طرح این نوع پرسش خود داری کنید’ راجع به قابلیت به کارگیری واسط توضیح دهید‘، زیرا پاسخ می‌تواند وسیع باشد و نتیجه خاصی را ارائه نکند . پرسش های خاصی مثل’ لطفا” قابلیت درک پیام های خطا را با مقیاس ۱تا۵ مشخص کنید‘ را مطرح نمایید . ۱ به معنای بالا بودن قابلیت درک و ۵ به معنای پایین بودن درک است.
باید از کاربران در مورد تجربه و زمینه کاری آن ها سوال شود . بدین ترتیب، طراحان می‌توانند تشخیص دهند که کاربرانی با زمینه کاری و تجربه خاص ، با واسط مشکل دارند.
در ارزیابی بر اساس مشاهده ، هنگامی که کاربر در حال استفاده از سیستم است ، تحت نظر قرار می‌گیرد ، چگونگی استفاده از امکانات مشاهده می شود و غیره. می توان از ویدیویی با قیمت ارزان برای مشاهده استفاده کرد . تحلیل کامل ویدیو گران است و به تجهیزات ویژه ای نیاز دارد . اما ،ثبت حرکات کاربر از طریق ویدیو می‌تواند به یافتن مشکلات کمک کند .
طراحان با تحلیل ویدیو تشخیص می‌دهند که آیا کاربران باید دست خود را زیاد حرکت دهند و یا چشم باید حرکات زیادی داشته باشد یا خیر. در صورتی که دست و چشم خیلی حرکت داشته باشند احتمال خطا زیاد تر است . استفاده از کد برای جمع آوری اطلاعات آماری ، می‌تواند واسط را بهبود بخشد . متداول ترین عملیات می‌توانند پیدا شوند و واسط می‌تواند دوباره سازمان دهی شود تا این عملیات زود تر دستیابی شوند . به عنوان مثال ، اگر از منو های pop-upیا pull-down استفاده شود ، متداول‌ترین عملیات باید در بالای منو قرار گیرند . استفاده از کد می‌تواند فرمان های مولد خطا را نیز تشخیص دهد.
سرانجام ، اگر هر برنامه دارای فرمانی به نام ’gripe‘ باشد که کاربران از طریق آن بتوانند پیام ها را به نگهدارنده ابزار بفرستند ، کاربر به آسانی می‌تواند پاسخ دهد . بدین ترتیب ، کاربران احساس می‌کنند که دیدگاه های آن ها در نظر گرفته شده است . طراحان واسط و سایر طراحان می‌توانند بازخورد سریعی از مسائل داشته باشند .
هیچ کدام از این روش های ارزیابی کاربر کامل نیستند و تمام مشکلات واسط را پیدا نمی کنند . اما ، این تکنیک ها را می توان قبل از تحویل سیستم، با بهره گرفتن از داوطلبانی انجام داد . بدین ترتیب ، بسیاری از مسائل روشن می‌شوند .و امادر خصوص تخصص و تجربیات ارزیابی‌ها باید اشاره کرد که به عقیده نیلسن ، چنانچه رابط کاربر عمومی بوده و یا ارزیابی کنندگان،متخصصان موضوعی نوع خاصی از رابط کاربر باشند، می توان ارزیابی را بدون آموززش نحوه استفاده از رابط کاربر اجرا کرد، اما در مواردی که رابط کاربر مربوط به یک زمینه خاص است و ارزیابی کنندگان آشنایی چندانی با نوع رابط کاربر ندارند، حتما باید از قبل آموزش‌های لازم در این زمینه به آن ها داده شود.(nielsen,2005).در شرایط ایده‌آل مطلوب تر آن است که ارزیابی توسط ارزیابی‌کنندگانی انجام شود که هم در رابطه با بررسی کارآمدی و هم موضوع رابط کاربر مورد ارزیابی تخصص دارند (kantner,1997)
پیشینه پژوهش در ایران
عباس پور(۱۳۸۵ ) به ارزیابی رابط کاربر پایگاه اطلاعات پایان نامه های مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران باهدف شناخت معیارهای رعایت شده و رعایت نشده با رویکرد مکاشفه ای پرداخته است. وی پرسشنامه ای در اختیار ۵ نفر از متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی گذاشته بود، تا به ترتیب رعایت یا عدم رعایت معیارها و درجه شدت مشکلات یافت شده را تعیین کنند. نتایج نشان دادکه در طراحی رابط کاربر پایگاه اطلاعات پایان نامه های مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران مشکلات عدیده ای وجود دارد و اکثر آن ها(حدود سه چهارم) نیز در ردیف مشکلات اساسی و فاجعه آمیز قرار دارند.
