کوه بانهراز در ناحیه چرداول، در ۲۸ کیلومتری شمالشرقی شهرستان ایلام واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۸۲۰ متر است. این کوه از جنوب به کوه بهارآب متصل می شود و دامنههای غربی آن به دره رودخانه چنارچ منتهی می شود.
۲-۸-۳-۱۷- کلک
کوه کلک در ۴۳ کیلومتری شمال شرقی مهران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۸۲۰ متر است. رودخانههای پیرمحمد و کل کلا از این کوه سرچشمه می گیرند.
۲-۸-۳-۱۸- سایر کوههای استان ایلام برحسب شهرستانها
شهرستان ایلام: کوههای الله خدا، بایه، تالوار، جمالگیر، چیق باباخان، چکبوره، سفید، سم خر، کته پیفک، ملدشاده، گنو، و…
شهرستان دره شهر: کوههای بنهر، دروند، راوندی، سرگچ، سرگچ کوه، مرزو، هفت کلک و …
شهرستان دهلران: کوههای باریک آب، برک کروی، بته انش، پشته گلاب، تپه علی کشت، خرگهی، دالپری، تنیلا، کلاوندی، کلویز، کولونرمه، گوتبه، ممله و…
شهرستان مهران: کوههای بلواند، بلیجان، چقال زرد سیاه کوه، زالوآب، چنچر، سرخ، سه کورند، سیاه، سیاه اردلان، یک شبه و…
۲-۸-۴- دریاچهها
دریاچه دوقلوی سیاه گاو آبدانان: دریاچه دوگانه سیاه گاو در فاصله ۸ کیلومتری سراب باغ آبدانان واقع شده است. اطراف این دریاچه را دشتها و کوههای نسبتاً مرتفع فرا گرفته است. جلوههای بهاری و پاییزی این دریاچه جذاب و دیدنی است. گلزارهای حاشیه دریاچه و پرندگان وحشی آب، گردشگاه جالب توجهی را به وجود آوردهاند.
۲-۸-۴-۱- دریاچه سد ایلام
سد ایلام که در سالهای اخیر با هدف اصلی تأمین اب شرب شهر ایلام به بهره برداری رسیده است در کلیه فصول سال به خصوص بهار و تابستان مملو از جمعیتی است که به قصد کذراندن اوقات فراغت خود این محل زیبا را انتخاب میکنند.
با وجود اینکه هیج کونه امکانات و یا خدماتی در حاشیه سد انجام نمیگیرد ولی این امر مانع از هجوم مردم به این منطقه نشده.
۲-۸-۵- چشمهها
از دیگر منابع طبیعی کردشکری استان ایلام چشمهها هستند که معمولاً در دامنه ارتفاعات جریان دارند. با توجه به شرایط طبیعی تعداد چشمهها در مناطق کوهستانی زیادتر و در نواحی جلگهای کمتر است. ولی از تعداد واقعی چشمهها آماری در دست نیست. معمولاً از آب چشمه به عنوان آب زراعی استفاده می شود و چنانچه آب چشمه زیاد باشد، چشمه به طور مستقیم به باغها، و مزارع هدایت می شود بعضی از چشمهها معمولاً به وسیله آبراهه هایی که در مجموع رودهای کوچکی را تشکیل می دهند و در اصطلاح محلی به آنها ” گلال ” گفته می شود، به منظور آبیاری کشتزارها به سوی روستاها هدایت میشوند.
مهمترین چشمههای استان با قابلیت جذب حداقل جمعیت به قرار زیر میباشند:
۲-۸-۵-۱- چشمه آبگرم دهلران
در فاصله ۳ کیلومتری شهر دهلران چشمه آب گرمی با خواص گوگردی قرار گرفته که از اهمیت ویژهای برخوردار است. در چند سال گذشته هم با تجهیز آن و سرو سامان گرفتن این آبگرم در جذب گردش هر چند اندک اقداماتی مثبت انجام گرفته است.
۲-۸-۵-۲- چشمه آبگرم چمن بولی
مسافران غربیترین نقطه کشور هم با طی مسیری جادهای، از شهر ایلام به آبگرم بولی خواهند رسید. عبور از شهرهای ایلام- صالح آباد- بولی و طی مسافتی ۳۵ کیلومتری با چشم اندازهای اکوتوریستی و نیزارهای طبیعی، شما را به آبگرم رهنمون خواهد کرد. در مقصد هم، با جاذبههای فرهنگی- طبیعی، تپه تاریخی سرنی، تخت خان، چمرگاه، پاقل، چم ژیه، تپه اگرواش، تنگ بیجار، جنگل بلوط، مواجه خواهید شد.
۲-۸-۵-۳- چشمه میمه زرین آباد
در مجاور قلعه باستانی شیاخ در بخش زرین آباد آثاری از قناتیابه زبان محلی،کاریز وجود دارد که تا چند سال پیش آب در آنها براحتی جریان داشت و هم اکنون هم وجود دارد که این کاریزها جهت انتقال آب به درختان مورت مثمر و زمینهای پایینتر هدایت میشده و تا کنون هیچ گونه توجهی به این آثار باستانی و نیاکان این خطه نشده، لذا با اندکی همت و نصب یک تابلو میتوان به شمار بازدیدکنندگان وگردشگران بهاری افزود.
۲-۸-۵-۴- چشمه کلم
چشمه زلال کلم از شمال کبیرکوه سرچشمه می گیرد و یک چشمه چهار فصل میباشد که چندین مرکز پرورش ماهی در اطراف این چشمه احداث شده است و در اطراف این چشمه، باغات انبوه و گستردهای وجود دارد که مناظر بسیار چشمنواز و زیبایی ایجاد کرده اند. این باغها در فصول بهار و تابستان فضاهای بسیار دنج و آرامی، برای استراحت و اتراق گردشگران و علاقمندان به طبیعت فراهم می آورند.
۲-۸-۵-۵- چشمه سیکان
چشمه سیکان در ۱۳۰ کیلومتری جنوب خاوری شهر ایلام قرار دارد که بر روی آن یک سد احداث شده که از نوع سنگ ریزه ای و ۷۰ متر از بستر خود بلندی دارد. هدف از ساخت این سد ذخیره سازی جریانهای سطحی، آب چشمههای موجود و نیز مهار سیلابهای رودخانه سیکان است.
۲-۸-۵-۶- دیگر چشمههای استان
از دیگر چشمههای استان ایلام میتوان به چشمه قیر دهلران اشاره کرد که به علت عبور از سنگهای حاوی مواد آلی آب آن آغشته به قیر است و چشمه همان طور که از اسمش بر می آید چشمهای از قیر طبیعی است.
همچنین در حاشیه رودخانه چنگوله در شهرستان مهران چشمه آب گرم چنگوله، در کناره راست رود کنجانچم نیز چشمه آبگرم کنجانچم، در ساحل سمت راست رود خانه تلخاب آبگرم تنگ حمام بولی با دمای تقریبی ۴۰ درجه سانتیگراد قرار دارند.
۲-۸-۶- دشتها
در این استان دشتهای کم وسعتی وجود دارند که مهمترین آنها دشتهای ایلام، شیروان چرداول و هلیلان است. در این مناطق به علت دسترسی به آبهای سطحی، شهرکهای آبادیهایی با تراکم بالای جمعیت وجود دارد. دشتهای دیگر منطقه عبارتاند از: صالح آباد، مهران، محسنآباد، نصیریان، دهلران، موسیان و دشت عباس که از نوع دشتهای آبرفتی و رسوبی کنار رودخانه هستند. اغلب این دشتها، خاک رسی با ضخامت زیاد دارند.
در هر فصل دشتهای استان با توجه به موقعیت جغرافیایی آن دارای مناظر دل انگیزی میشوند به خصوص دشتهای واقع در مناطق گرمسیری استان که در اواخر زمستان و اوایل بهار با طبیعت بسیار دیدنی خود جذاب جمعیت بسیاری است.
۲-۸-۷- تالابها
۲-۸-۷-۱- تالاب سیاب دریوش
این تالاب در جنوبغربی بخش ملکشاهی واقع شده است. مساحت آن در حدود چهار (۴) هکتار و ارتفاع آن ۲۷۴۰ متر از سطح دریاهای آزاد میباشد. حداقل درجه حرارت در این تالاب ۱۴ درجه سانتیگراد و متوسط بارندگی سالیانه آن بیش از ۶۰۰ میلیمتر است. تالاب فوقالذکر دارای آب دایمی و شکل آن دایرهای میباشد. به دلیل قرار گیری در ناحیه کوهستانی جزو منطقه سردسیری و ییلاقی استان محسوب می شود.
۲-۸-۷-۲- تالاب زمزم
تالاب زمزم در ۷۴ کیلومتری شرق شهر ایلام واقع گردیده است. مساحت آن در حدود یک هکتار و ارتفاع آن ازسطح دریاهای آزاد ۶۷۵ متر است. آب آن به صورت چشمه بوده و دارای آب دایمی است. پوشش گیاه اطراف آن چشم انداز زیبایی را به وجود آورده و زیستگاه بسیار مناسبی برای حیات وحش فراهم نموده است.
۲-۸-۷-۳- تالاب چکر