شاه[۴۵](۲۰۱۴) در کطالعه خود که با عنوان اثر بازاریابی داخلی بر رضایت کارکنان، بهروری، کیفیت محصول، رضایت مصرف کننده و عملکرد شرکت با ارائه مدلی جامع نشان داد که بازاریابی داخلی نقش مستقیمی بر رضایت شغلی کارکنان دارد. وی همچنین عنوان کرد که بازاریابی داخلی از طریق رضایت شغلی و کیفیت محصولات بر رضایت مشتریان تاثیر غیر مستقیم دارد.
بانسال و همکاران (۲۰۰۱) بازاریابی، بازاریابی داخلی و پیشینه رفتار سازمانی را مرور کردند و ارتباط بین بازاریابی داخلی و خارجی برای رفتارهای خارج از نقش کارکنان ارائه دادند. گسترش کار موریسون[۴۶] (۱۹۹۶) در مورد رفتار شهروندی سازمانی، بانسال و همکاران (۲۰۰۱) رفتارهای خارج از نقش کارمند را به عنوان نگرش و رفتار کارکنان ازجمله وجدان، نوعدوستی و حسن نیت تعریف کردند که در راستای مشتریان خارجی است (داگنیس-کوپر و پایلی[۴۷]، ۲۰۱۲). بانسال و همکاران (۲۰۰۱) استدلال کردند که یک رابطه مستقیم بین تعهد یک شرکت برای بازاریابی داخلی و موفقیت مالی شرکت وجود دارد.
ارتباطات داخلی، رسمی یا غیررسمی، یک جزء کلیدی از بازاریابی داخلی است (لینگز و گرینلی، ۲۰۰۵؛ رفیق و احمد، ۲۰۰۰ کاندامپولی، ۲۰۰۶). رفیق و احمد (۲۰۰۰) پیشنهاد کردند که مدیران باید توجه بیشتری نسبت به ارتباط با زیردستان خود داشته باشند بهطوریکه کارکنان خط مقدم نقش و اهمیت خود را در دستیابی به اهداف سازمانی درک کنند. استدلال آن ها مطابق با آنچه کلارک و همکاران (۲۰۰۸) گزارش دادند که مدیران باید تعهد خود را با برقراری ارتباط واضحتر در مورد نقش کارکنان خدمات خط مقدم در انجام مأموریتهای هتل نشان دهند. زیتامل، بری و پارشورمن[۴۸] (۱۹۸۸) پیشنهاد کردند که فرکانس، کیفیت و دقت ارتباط رو به پایین نقش ابهام کارکنان را متعادل میکند و در نتیجه، رضایت شغلی را بهبود میبخشد.
لینگز و گرینلی (۲۰۰۵)در تحقیق خود که با عنوان اندازه گیری جهت گیری بازاریابی گزارش دادند که بازاریابی داخلی، ازجمله شیوه های مختلف ارتباط رسمی و غیررسمی، با نگرش کاری کارکنان مرتبط است. بااینحال، لینگز و گرینلی (۲۰۰۵) روابط بین شیوه های ارتباطی مختلف و نگرش کاری کارکنان را آزمایش نکردند و یک سابقه کلیدی یعنی بازاریابی داخلی، مانند تعهد مدیریت برای بازاریابی داخلی بررسی نشد. جامعه اماری این تحقیق ۵۰۰ نفر از مدیران خرده فروشی در انگلستان بود.
مطالعات داخلی
دهقان، فتحی، گرجامی و ولی وند زمانی (۱۳۹۱) در پژوهش خود با عنوان تأثیر تعهد مدیران بر تعهد سازمانی، رضایت شغلی و عملکرد کارکنان که جامعه آماری آن ها ۲۰۰ نفر از کارکنان یک بانک دولتی بود، نشان میدهند که تعهد مدیریت در چگونگی ارائه خدمات به کارکنان بر تعهد سازمانی و رضایت شغلی تأثیر دارد، ولی فقط متغیر رضایت شغلی بر بهبود عملکرد کارکنان تأثیرگذار میباشد. سایر یافته ها نیز نشان میدهد که ابعاد تعهد مدیریت در چگونگی ارائه خدمات به کارکنان (آموزش، توانمندسازی و پاداشها) نیز هرکدام با تعهد سازمانی و رضایت شغلی ارتباط دارند، اما فقط عوامل توانمندسازی و پاداش دارای رابطه علت و معلولی با متغیرهای تعهد سازمانی و رضایت شغلی میباشند.
سعیدی و جمشیدیان (۱۳۹۲) در پژوهش خود که به بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر بازار گرایی و عملکرد سازمانهای خدماتی پرداختند. جامعه آماری این تحقیق کارکنان بانک رفاه در شهر اراک و مشتریان آن بانک در این شهر بود. که از هر کدام نمونه ۱۵۰ تایی انتخاب شده است. یافته های پژوهش حاکی از تأثیر مثبت بازاریابی داخلی بر تعهد سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی، بازار گرایی و عملکرد سازمانی است. همچنین تعهد سازمانی داری تأثیر مثبت بر رفتار شهروندی سازمانی است.
امیرکبیری، میرابی و صدقیانی (۱۳۹۰) در تحقیقی با عنوان بررسی تأثیرگذاری فعالیتهای بازاریابی داخلی بر عناصر تعهد سازمانی به پیمایش و بررسی تأثیر فعالیتهای بازاریابی داخلی بر عناصر تعهد سازمانی پرداختهاند. در این راستا از مدل تعهد سازمانی سه عنصری می یر و آلن استفاده شده و با آزمون چند فرضیه تأثیر فعالیتهای بازاریابی بر هر یک از این سه عنصر موردبررسی قرارگرفته و درنهایت با بهره گرفتن از تحلیل عاملی میزان اهمیت هر عنصر در بازاریابی داخلی به صورت الگو ارائه گردیده است.
عیسی خانی، فانی و داناییفرد (۱۳۹۱) به بررسی تبیین رابطه بین تعلقخاطر کاری و تعهد سازمانی کارکنان پرداخته در این پژوهش با بهره گرفتن از داده های جمع آوریشده از بین ۳۵۸ نفر از کار شناسان شاغل در یک گروه صنعتی (مشتمل بر هفت شرکت)، به بررسی تأثیرگذاری تعلقخاطر کاری بر تعهد سازمانی کارکنان پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که تعلقخاطر کاری به طور مثبت بر روی تعهد سازمانی کارکنان تأثیرگذار است و بخش زیادی از تغییرات در تعهد سازمانی را پیشبینی میکند. این تأثیرگذاری بر دو بعد تعهد عاطفی و تعهد هنجاری مثبت و معنیدار است. تعلقخاطر کاری رابطه و تأثیرگذاری معنیداری بر تعهد مستمر ندارد.
ابزری، رنجبریان، فتحی و قربانی (۱۳۸۸) در پژوهشی با عنوان تأثیر بازاریابی داخلی بر بازار گرایی و عملکرد سازمانی در صنعت هتل داری پرداختند. بر اساس نتایج حاصل از انجام تجزیهو تحلیل داده های پرسشنامه، مشخص شد که بازاریابی داخلی از طریق بازار گرایی بر عملکرد سازمانی مؤثر است.
حسنقلی پور، انصاری و الهی گل (۱۳۹۱) در پژوهش خود با عنوان بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر بازار گرایی در سازمانهای خدماتی با تأکید بر نقش میانجی رفتارهای شهروندی سازمانی و تعهد سازمانی یافته های پژوهش بیانگر این است که: ۱٫ بین بازاریابی درونی و بازار گرایی در بانک ملت شهر تهران رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. ۲٫ بین بازاریابی درونی و تعهد سازمانی در بانک ملت شهر تهران رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. ۳٫ بین بازاریابی درونی و رفتار شهروندی سازمانی در بانک ملت شهر تهران رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. ۴٫ بین تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در بانک ملت شهر تهران رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. ۵٫ بین تعهد سازمانی و بازار گرایی در بانک ملت شهر تهران رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. ۶٫ بین رفتار شهروندی سازمانی و بازار گرایی در بانک ملت شهر تهران رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. جامعه اماری این تحقیق کارکنان بانک ملت در شهر تهران بود که داده ها از یک نمونه ۲۶۱ نفری به دست امد.