۵-میزان مشارکت دانش آموزان در تامین ابزارهای مبتنی بر فناوری
۶-میزان علاقه دانش آموزان به تکنولوژی
۷-میزان برقراری ارتباط با دانش آموزان با ای میل
۸-میزان پاسخ گویی به مشکلات دانش آموزان با بهره گرفتن از ای میل
۹-میزان دسترسی دانش آموزان به دانلود سوالات در وب سایت مدرسه
۱۰-به روز رسانی کردن وب سایت مدرسه
این ابعاد با مجموعه ای از سوالات مناسب که قبلا به روایی و پایایی مناسب رسیده باشند مورد آزمون قرار می گیرند. سوالات این پرسشنامه در طیف پنج گزینه ای لیکرت با دامنه ی خیلی زیاد تا خیلی کم قرار می‌گیرد. نحوه امتیازبندی نیز به این صورت است که در سوالات با بار مثبت خیلی زیاد بالاترین امتیاز (۵) را می‌گیرد و در سوالات با بار منفی خیلی کم بالاترین امتیاز(۵) را خواهد گرفت. بدین ترتیب نمره ایی که پاسخگو از این متغیر، کسب می‌کند، به عنوان امتیاز این متغیر در نظر گرفته می شود.
۱-۸-۲-فناوری اطلاعات
در این متغیر نیز از میزان دسترسی به منابع اطلاعاتی و مواد آموزشی از طریق ابزاری چون رایانه یا آی پد، میزان دسترسی و امکان آموزش از راه دور و نیز میزان به کارگیری فناوری های صوتی و تصویری در کلاس ها به منظور نمایش دادن موضوع و محتوای درسی از پاسخگویان پرسش به عمل می‌آید و پاسخگو در طیف پنج گزینه ای لیکرت نظر خود را از خیلی زیاد تا خیلی کم بیان می‌دارد. نمره گذاری نیز بدین ترتیب است که خیلی زیاد در سوالات با بار مثبت (۵)، زیاد(۴)، تاحدودی(۳)، کم (۲) و خیلی کم (۱) می‌گیرد و در سوالات منفی برعکس عمل می شود. در نهایت نمره ایی که پاسخگو از این متغیر کسب می‌کند به عنوان امتیاز این متغیر در نظر گرفته می شود.
متغییر
شاخص
گویه
فناوری اطلاعات
میزان دسترسی به منابع اطلاعاتی
میزان دسترسی به منابع آموزشی
میزان دسترسی و امکان آموزش از راه دور
میزان به کارگیری فناوری های صوتی و تصویری در کلاس ها
۱-تعداد کامپیوتر
۲-تعداد دی وی دی پلیر
۳-تعداد سی دی های آموزشی
۴-مجهز بودن کلاس ها به ویدئو پروژکتور
۵-مجهز بودن کلاس ها به پرده نمایش
۶-به کارگیری فناوری های صوتی
۷-به کارگیری فناوری های تصویری
۸-مجهز بودن معلمان به امکانات مبتنی بر فناوری مثل لب تاپ یا آی پد
۹-نمایش محتوای درسی روی پرده نمایش
۱۰-پاسخ گویی به سوالات درسی از طریق اینترنت
۱۱-رفع مشکلات درسی از طریق پست الکترونیکی
فناوری اطلاعات
میزان دسترسی به منابع اطلاعاتی
میزان دسترسی به منابع آموزشی
میزان دسترسی و امکان آموزش از راه دور
میزان به کارگیری فناوری های صوتی و تصویری در کلاس ها
۱-تعداد کامپیوتر
۲-تعداد دی وی دی پلیر
۳-تعداد سی دی های آموزشی
۴-مجهز بودن کلاس ها به ویدئو پروژکتور
۵-مجهز بودن کلاس ها به پرده نمایش
۶-به کارگیری فناوری های صوتی
۷-به کارگیری فناوری های تصویری
۸-مجهز بودن معلمان به امکانات مبتنی بر فناوری مثل لب تاپ یا آی پد
۹-نمایش محتوای درسی روی پرده نمایش
۱۰-پاسخ گویی به سوالات درسی از طریق اینترنت
۱۱-رفع مشکلات درسی از طریق پست الکترونیکی
فصل دوم:
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
مقدمه
این فصل به بررسی آرای و مبانی نظری موجود در زمینه مسئله تحقیق که همان فناوری اطلاعات و فرصت های برابر آموزشی است می پردازد. در بخش اول این فصل مهم ترین رویکردهای نظری در باب فناوری و فرصت های آموزش بیان شد. در این بخش با جمع بندی آرای سعی شد که چهارچوب نظری تحقیق به طور دقیق تدوین شده و در نهایت پس از فرضیه سازی ، یک الگو و یک مدل تحلیلی مناسب تهیه گردد. در بخش دوم نیز، نگاهی به سابقه علمی و مروری بر تحقیقات صورت گرفته در داخل و خارج از کشور انداخته شده و ضمن بیان مهم ترین نتایج استخراج شده از این تحقیقات در نهایت به تحلیل و نتیجه گیری کلی از آن ها پرداخته شده است.
۲-۱-مروری بر مبانی نظری
محققان معتقدند برای بررسی برابری فرصت های آموزشی ابتدا باید نابرابری های آموزشی را مورد کنکاش قرار داد. نابرابری های آموزشی و عدالت آموزشی ، مفاهیمی هستند که همانند دو روی یک سکه ، واقعیتی به نام میزان دسترسی دانش آموزان و لازم التعلیمان طبقات ، جنسیت ها ، نژادها ، فرهنگ ها و مناطق متفاوت را به تحصیل ، تعریف می‌کنند . به عبارت دیگر ، افزایش هر روی سکه ، موجب کاهش روی دیگر آن خواهد شد . با این وصف ، چنانچه جامعه ای بخواهد در جهت بسط عدالت آموزشی حرکت کند ، ناگزیر است نابرابری فرصت های آموزشی را کاهش دهد . این ضرورت ، به عنوان یک حرکت اصلاحی ، همواره مورد توجه صاحب نظران و دست اندرکاران آموزشی کشورهای گوناگون بوده است . چرا که نابرابری فرصت های آموزشی ، از یک سو می‌تواند موجب ایجاد زیان های درون سیستمی ، مانند افزایش افت تحصیلی شود و از سوی دیگر ، نظام اجتماعی را دچار بحران کند (دهقان، ۱۳۸۳: ۴۲).
۲-۱-۱-انواع نابرابری های آموزشی
آموزش در شکل جدید به عنوان یک فرایند فراکار کردی ، از یک سود تاثیر غیرقابل انکاری برجامعه پذیری افراد دارد و از سوی دیگر ، یکی از ابزارهای مهم توزیع امکانات و فرصت های محسوب می شود و نهایتاًً تحرک اجتماعی را مسدود یا تسهیل می‌سازد . کیفیت آموزش و عملکرد تحصیلی ، طی یک فرایند زنجیره ای، از انواع نابرابری اجتماعی متاثر می شود و با توسل به تحرک اجتماعی ، بر کاهش یا افزایش و یا بازتولید نابرابری مؤثر است .
در دسته بندی و تشخیص انواع نابرابری های آموزشی ، با انواع گوناگون نابرابری ها مواجه خواهیم شد . گو این که تفکیک انواع نابرابری های آموزشی ، بیش تر مبتنی بر تبیین مفهومی است و در عمل ، بسیاری از این نابرابری ها ، حوزه های متداخل زیادی با هم دارند ، اما برای توضیح دقیق آن ها و تبیین عوامل مؤثر بر افزایش یا کاهش آن ها ، گریزی از دسته بندی های متداول نیز وجود ندارد . در هر حال به نظر می‌رسد ، در جامعه ی ما مهمترین انواع نابرابری های آموزشی عبارت اند از نابرابری های آموزشی مبتنی بر تفاوت های :
الف : طبقاتی
ب : جنسیتی
ج : فرهنگی
د : قومی (همان: ۴۳).
۲-۱-۱-۱- نابرابری های آموزشی مبتنی بر تفاوت طبقاتی
فارغ از دیدگاه های نظری متنوع و گاه پیچیده طبقه ی اجتماعی که عمدتاً ٌ در محدوده ی دیدگاه های مارکسی و وبری جمع بندی می‌شوند ، و همچنین مباحث مربوط به قشربندی اجتماعی که سایه ی مکتب ساخت گرایی کارکردی در آن مشهود است ، طبقه ی اجتماعی در مباحث نابرابری آموزشی ، بیش تر در چارچوب پایگاه طبقاتی یا پایگاه اقتصادی – اجتماعی مفهوم سازی شده است .
