۲-۵-۲- پیشینه خارجی
موللی و نعمتی (۲۰۰۹)، در پژوهشی مروری نشان دادند که میزان سلامت روانی مادران کودکان ناشنوا در مقایسه با مادران کودکان عادی کمتر است.
میشل و هاسر کرم (۲۰۰۸)، دریافتند که مادران نوجوانان مبتلا به ناتوانی‏های رشدی، بهزیستی روانی کمتر و افسردگی بیشتری از خود نشان می‌دهند.
همچنین نریمانی و همکاران (۲۰۰۷)، نشان داده ‏اند که مادران کودکان کم‏توان ذهنی و ناشنوا از سلامت روانی کمتری نسبت به مادران کودکان عادی برخوردارند و میزان پرخاشگری در مادران دارای کودک ناشنوا بالاتر از سایر گروه‌هاست.
ویدهایا وراجو^[۲۸](۲۰۰۷)، تفاوت های بین خانواده های دارای فرزند معلول و دارای فرزند سالم را مطالعه کردند. نتایج تحقیق نشان داد که والدین دارای کودک معلول رضایت کمتر از زندگی زناشویی، حمایت های اجتماعی کمترو احساس شادکامی کمتری را گزارش دادنند.
دوندی وانی و ابود^[۲۹] (۲۰۰۵)، نشان داده اند که میزان سلامت روان و شادکامی مادران کودکان معلول جسمی حرکتی در مقایسه با گروه بهنجار به طور معناداری کمتر است.
در پژوهشی که توسط بارلو^[۳۰] (۲۰۰۲)، در مورد میزان شادکامی مادران دارای کودک معلول جسمی انجام شد، نشان داد که این دسته از مادران در معرض خطر خلق افسرده و اضطراب هستند.
فصل سوم
روش تحقیق
۳-۱- مقدمه
به طور کلی هر تحقیق ابتدا در پی طرح مساله یا مشکلی مطرح می شود که سؤالات زیادی را در ذهن محقق ایجاد می کند و موجب پیدایش فرضیاتی می شود. پژوهشگر با جمع آوری اطلاعات و آمار مورد نیاز و تجزیه و تحلیل آنها، به پاسخ به سؤالات پژوهشی و تأیید و یا رد فرضیات مطرح شده می پردازد. لذا جمع‌ آوری اطلاعات و چگونگی تجزیه وتحلیل آنها از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و به عنوان یک مقوله از فرایند علمی است که نظریه ها در قالب آمار و ارقام علمی تجلی می یابد، ثمره آن به صورت کمی جلوه گر شده و مدل نظری تحقیق قابل سنجش و محاسبه می شود.
به همین منظور در این فصل با در نظر گرفتن هدف تحقیق، روش تحقیق مشخص شده و با انتخاب جامعه آماری و نمونه مشخص و توزیع پرسشنامه به جمع آوری اطلاعات پرداخته تا بتوان روابط بین متغییر های تحقیق را از دیدگاه شرکت کنندگان در مطالعه کشف و شناسایی کرد.
۳-۲- روش تحقیق
این پژوهش به لحاظ هدف از تحقیقات کاربردی است که به روش علی- مقایسه ای می باشد. به منظور اجرای این پژوهش مؤلفه های بهزیستی روان شناختی، شادکامی و میزان سازگاری اجتماعی در زنان دارای همسر بیمار روانی و عادی محاسبه و تفاوت میان دو گروه خانواده ها بررسی شد.
با توجه به ماهیت پژوهش، روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش به دو شیوه میدانی و کتابخانه ای انجام گرفته شده است. روش کتابخانه ای به منظور گردآوری اطلاعات نظری و پیشینه مرتبط با موضوع و روش میدانی به منظور گردآوری اطلاعات مورد نیاز جهت دستیابی به اهداف و بررسی سئوالات و فرضیه های تحقیق استفاده شد. ابزار گردآوری تحقیق در این پژوهش پرسشنامه بود.
۳-۳- جامعه و نمونه پژوهش
جامعه آماری این پژوهش زنان دارای همسر بیمار روانی و زنان دارای همسر عادی بود. حجم نمونه در این پژوهش بنا به استناد نظر متخصصین تعداد ۱۰۰ زن (۵۰ زن دارای همسر بیمار روانی و ۵۰ زن دارای همسر عادی) بودند. روش نمونه گیری پژوهش نیز به شیوه داوطلبانه از میان نمونه های در دسترس انتخاب شده است.
۳-۴- ابزار جمع آوری تحقیق
۳-۴-۱- پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف
پرسشنامه بهزیستی روان شناختی توسط ریف (۱۹۸۹) در مرکز علوم پزشکی دانشگاه ویسکانسین ساخته شد و در سال (۲۰۰۲) مورد تجدید نظر قرار گرفت. این پرسشنامه مشتمل بر شش محور شرح زیر است: استقلال، تسلط بر محیط، رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران، هدفمندی در زندگی، پذیرش خود.
ریف و کیس (۱۹۹۵) پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (۱۹۸۹) را بر روی یک گروه ۱۱۰۸ نفری از افراد ۲۵ ساله و بالاتر از اجرا کردند. تحلیل عوامل این پرسشنامه شش بعدی را مورد تأیید و حمایت قرار داد ضرایب قابلیت اعتماد پرسشنامه بهزیستی روان شناختی در این تحقیق از دو روش آلفای کرنباخ نیز ضریب همسانی درونی ۹۱/۰ محاسبه شد. ضریب همسانی درونی پرسشنامه در این پژوهش به تفکیک خرده مقیاس ها نیز محاسبه شد که به شرح زیر است:
استقلال (۷۵/۰)، تسلط بر محیط (۷۵/۰)، رشد شخصی (۶۱/۰)، ارتباط مثبت با دیگران (۷۱/۰)، هدفمندی در زندگی (۷۲/۰) و پذیرش خود (۷۸/۰) می‎باشد (یحیی‌زاده، ۱۳۸۴).
روایی
ضریب قابلیت اعتماد بدست آمده در پژوهش زنجانی طبسی (۱۳۸۳) با روش همسانی درونی (آلفای کرنباخ) برای کل آزمون بهزیستی روان شناختی برابر ۹۴% و برای آزمون های فرعی بین ۶۳% تا ۸۹% بوده است. ضریب همبستگی بدست آمده بر اساس روش بازآزمایی برای کل آزمون ۷۶% در آزمون های فرعی بین ۶۷% تا ۷۳% بوده که در سطح ۰۱/۰p= معنی‌دار است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

روایی سازه بدست آمده بر اساس روش همبستگی بین کل آزمون و خرده آزمون های آن برای رضایت از زندگی ۵۱%، برای شادی ۶۶%، معنویت ۶۳% ارتباط مثبت با دیگران ۴۸%، رشد و بالندگی فردی ۵۹% و برای خرده آزمون خود پیروی ۴۶% است که همگی برای ۰۱/۰p= معنی دار می‎باشد.
شیوه نمره گذاری
شیوه نمره‌گذاری در این مقیاس طبق مقیاس لیگرت ۱ تا ۵ است که البته بعضی از سؤالات به شیوه معکوس نمره‌گذاری می‎شود که شماره‌های آن به شرح زیر می‎باشد:
۲-۱۲-۱۳-۱۴-۱۸-۱۹-۲۰-۲۴-۲۶-۲۹-۳۵-۴۰-۴۳-۴۴-۵۰-۵۳-۵۶-۵۸-۷۰-۷۳-۷۷
۳-۴-۲- پرسشنامه سازگاری اجتماعی
مقیاس سازگاری اجتماعی به عنوان یک مقیاس برآیند برای ارزیابی درمان دارویی و روان درمانی بیماران افسرده طراحی شده است. در حال حاضر از این مقیاس برای سنجش سازگاری بیماران و افراد سالم به طور گسترده ای استفاده می شود. مبنای نظری و محتوای عبارات به کاررفته در آزمون از مصاحبه ساخت دار و نمره گذاری شده گرلند برای ارزیابی ناسازگاری و مطالعات تجربی اولیه به وسیله پی کل و ویسمن در سال ۱۹۹۹ گرفته شده است.این مقیاس روابط بین فردی را در نقش های مختلف شامل احساسات ،رضایت، اختلاف و عملکرد ارزیابی می کند. ساختار آزمون دو بعد مجزا را نشان می دهد شش حوزه نقشی( مانند: کاری، خانوادگی) و پنج بعد از سازگاری که برای هر کدام از حوزه نقش ها( متناسب با نقش) انتخاب شدند. مقیاس سازگاری اجتماعی در ابتدا به عنوان برنامه مصاحبه تهیه و سپس به یک آزمون خودسنجی تبدیل شد، نسخه خود سنجی از لحاظ ارزان بودن برای مجری سودمند است و هم چنین سوءگیری مصاحبه کننده در آن اثر ندارد. نسخه خودسنجی به وسیله پاسخ دهنده تکمیل می شود اما خویشاوندان وی نیز می توانند آن را تکمیل کنند.
شیوه نمره گذاری
هم مصاحبه و هم نسخه های خود سنجی شامل ۴۲ سوال هستند که چگونگی ایفای نقش در ۶ حوزه: کاری ( به عنوان کارمند،خانم خانه دار یا دانشجو سوالات ۱۸-۱) ، فعالیت های اجتماعی اوقات فراغت (سؤالات ۲۹-۱۹)، روابط با خانواده گسترده ( سؤالات ۳۷-۳۰)، نقش های همسری ( ۴۶-۳۸)، و والدی (۵۰-۴۷)، عضو خانواده (۵۴-۵۱) را مورد ارزیابی قرار می دهد. در این پرسشنامه برای روابط کاری دانشجویان خانم های خانه دار و افراد استخدام شده سوالات جداگانه ای وجود دارد بنابراین مقیاس شامل ۵۴ سوال نهایی است که پاسخ دهندگان بنابر شرایط خود به ۴۲ سوال آن پاسخ می دهند.
برای نمره گذاری این مقیاس از دو روش استفاده شده است:

1. 1. محاسبه نمره میانگین: برای به دست آوردن نمره میانگین برای هر بخش ( مانند:کار،اوقات فراغت) نمره همه عبارات مربوط به زیر مقیاس مورد نظر را با هم جمع کرده و بر تعداد کل عبارات مربوط به آن زیر مقیاس تقسیم کنید.

1. 1. محاسبه نمره کل: برای به دست آوردن نمره کل آزمون نمره همه سوالات را با هم جمع کرده و بر تعداد سوالاتی که آزمودنی به آنها پاسخ داده است تقسیم کنید. نمره بالا در هر زیر مقیاس نشان دهنده سازگاری اجتماعی پائین آزمودنی در حیطه مورد نظر است. نمره بالای کلی نیز حاکی از آن است که آزمودنی از سازگاری اجتماعی نامطلوبی برخوردار است.

پایایی و روایی
در مورد ۱۵ بیمار افسرده همبستگی بین پاسخ های بیماران در ابراز خود سنجی و درجه بندی داده شده توسط همسر یا دیگر اطلاع دهندگان ۷۴/۰ بود . بیماران خودشان را بیمارتر از مصاحبه گر رتبه بندی کردند . نمرات خودسنجی و نسخه مصاحبه مقیاس سازگاری اجتماعی برای ۷۶ بیمار افسرده ۷۲/۰ همبستگی داشت . توافق برای بخش های مختلف از ۴۰/۰ تا ۷۶/۰ رتبه بندی شد . توافق بین ارزیاب ها برای نسخه مصاحبه برای ۳۱ بیمار تعیین شد ارزیاب ها به طور کامل در ۶۸/۰ همه موارد با بیش از ۲۷/۰ رتبه ها را در یک بخش با همدیگر توافق داشتند. همبستگی های ارزیاب ها در طی همه موارد به طور متوسط ۸۳/۰ بود . همبستگی های کلی آزمون حوزه های نقشی مختلف بین ۰۹/۰ و ۸۳/۰ برای اجرای مصاحبه گری مقیاس سازگاری اجتماعی درجه بندی شد . ضریب آلفای کرونباخ ۴۷/۰ و متوسط پایای بازآزمایی ۸۰/۰ گزارش شد. همچنین ضریب آلفا برای نسخه خودسنجی در پژوهشی که در ژاپن انجام شده ۷۳/۰ بوده است .
نمرات مقیاس سازگاری اجتماعی با سن ، طبقه اجتماعی ، جنس یا سابقه افسردگی قبلی (N=76) همبستگی معناداری نداشتبه عبارت دیگر نمرات آزمودنی ها دراین مقیاس از وضعیت اجتماعی – جمعیتی تأثیر نمی پذیرد.
همچنین نتایج پژوهش نشان داد که زنان بیشتر از مردان در نسخه خودسنجی مقیاس سازگاری اجتماعی دچار اختلال هستند ولی با توجه به سن و نژادتفاوتی در نمرات مشاهده نشد . نتایج عاملی برای نسخه مصاحبه که ۶ عامل را مشخص کرد : عملکرد شغلی ، اختلاف بین فردی و ارتباط منع شده وابستگی سلطه پذیر، دلبستگی خانوادگی و اضطراب. این عوامل چارچوب اساس محتوای دوبعدی آزمون را تشکیل دادند . ویسمن وهمکاران همبستگی بین این مقیاس و دیگر مقیاس های سلامت روان را گزارش کرده اند که حاکی از اعتبار همزمان مقیاس سازگاری اجتماعی است.
۳-۴-۳- پرسشنامه شادکامی آکسفورد(OHQ)
پرسشنامه شادکامی آکسفورد، نسخه بهبودیافته پرسشنامه شادکامی آکسفورد(آرگایل، هیلز، مارتین، و کراسلند، ۱۹۸۹) است که توسط هیلز و آرگایل ۲۰۰۲ ساخته شده است و سازه های روان شناختی زیر را مورد ارزیابی قرار می دهد: پاداش دهندگی زندگی، آمادگی روانی، رضایت از خود، احساس زیبایی شناختی ، رضایت از زندگی، سازماندهی زمانی، جستجوی جذابیت، و خاطرات شاد.
در پژوهشی که توسط هادی نژاد و زارعی (۱۳۸۸) ، برای به دست آوردن پایایی و روایی آکسفورد انجام شد ، اندازه گیری پایایی پرسشنامه از طریق بازآزمایی با فاصله زمانی ۴ هفته، ضریب همبستگی ۷۸/۰ را به دست آوردند که در سطح ۰۰۱/۰ معنادار بود. آلفای کرونباخ برای شاخص کل OHQ در مرحله آزمون برابر با ۸۴/ ۰ و در مرحله آزمون مجدد ۸۷/۰ بود که اندازه های مطلوبی هستند.
۳-۵- شیوه اجرای پژوهش
به منظور اجرای این پژوهش ابتدا اقدام به مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهشی شاخص های مورد بررسی شد. پس از مطالعه مبانی نظری و شناخت تعاریف و جنبه های مختلف بهزیستی روانشناختی، شادکامی و سازگاری اجتماعی، پرسشنامه های مورد نیاز تهیه شد و سپس با هماهنگی های صورت گرفته با مراکزی چون بهزیستی، مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی همسران دارای بیمار روانی شناسایی شدند. با هماهنگی ها و معرفی محقق به زنان دارای همسر بیمار روانی، اقدام به پژوهش و اجرای پرسشنامه ها در این گروه شد. در همین حین نیز تعدادی از زنان که دارای همسر عادی بودند، مورد پژوهش واقع شدند و بهزیستی روانشناختی، شادکامی و سازگاری اجتماعی آنان ارزیابی شد. داده های گردآوری شده از اجرای پرسشنامه ها، سازماندهی و به نرم افزار آماری spss، جهت تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها انتقال داده شد. در نهایت نیز نتایج به دست آمده مورد بحث و نتیجه گیری قرار گرفتند.
۳-۵- شیوه ی تجزیه و تحلیل داده ها
به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در بخش توصیفی از میانگین، انحراف معیار و میانه استفاده شد. در بخش آمار استنباطی نیز از آزمون t برای گروه های مستقل و آزمون منوا استفاده گردید. به منظور گزارش پایایی پرسشنامه های تحقیق نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱- مقدمه
فصل چهارم تحقیق مربوط به یافته های آماری است. در این فصل یافته های حاصل از جمع آوری داده های گردآوری شده پژوهش ارائه شده است. این فصل در سه قسمت تنظیم شده است؛ در قسمت اول اطلاعات توصیفی مربوط به هر کدام از متغیرهای تحقیق و به عبارتی میانگین و انحراف معیار هر کدام از متغیرها و زیرمقیاس های مربوط به آن به صورت مجموع و به تفکیک زنان دارای همسر بیمار روانی و زنان دارای همسر عادی گزارش شده است. در قسمت دوم نیز نرمال بودن هر کدام از متغیرهای مورد پژوهش و زیرمقیاس های آن مورد پژوهش واقع شده است و در قسمت آخر نیز فرضیه های تحقیق از طریق آزمون های مناسب آماری مورد آزمون قرار گرفته اند.
۴-۲- یافته های توصیفی